ONZ i ETPCz o prawie do wystąpienia!

Aczkolwiek jest jasne, że w sposób bezpośredni prawo do zmiany lub porzucenia religii gwarantuje art. 10 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej to wiedziałem, że sprawą zajęła się ONZ i przeczuwałem, że w ciągu 50 lat musiał coś na ten temat powiedzieć Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Intensywne poszukiwania przyniosły jednak skromne rezultaty – informację, że w Szwecji ustawa o wolności religijnej z 1951 roku regulowała zasady wystąpienia z kościoła państwowego („In order to leave the Church, it is sufficient for the person concerned to notify his resignation to the church authorities of his parish. Special rules apply to minors” – pkt 24). Odpowiedni art. 6 został jednak uchylony w 1995 roku a cała ustawa w 2000 roku.

I wreszcie – eureka! Biuro Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka wydało 30 lipca 1993 roku „komentarz generalny numer 22” do art. 18 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (dokument ONZ A/48/40 z 1993), który jednoznacznie i – wolno powiedzieć? – stanowczo odniósł się do tego problemu w punkcie 5. Sam Pakt zaś został ratyfikowany przez Polskę jeszcze za Gierka (Dz. U. z 1977 r. nr 38, poz. 167).

[download id=”116″]

Pod nieco innym kątem temat znalazł się także na radarze ETPCz. 25 maja 1993 roku w sprawie Kokkinakis przeciwko Grecji (14307/88) Trybunał napisał w pkt 31: „Wolność myśli, sumienia i wyznania, zagwarantowana w art. 9, jest jedną z podstaw „społeczeństwa demokratycznego” w rozumieniu Konwencji. Jest ona, w swym wymiarze religijnym, jednym z najważniejszych elementów tworzących tożsamość wierzących i ich koncepcji życia, ale jest również cennym nabytkiem dla ateistów, agnostyków, sceptyków i niezaangażowanych”.

dodatek:

W październiku 1995 Komisja Praw Człowieka w raporcie A/50/40 za utrudnienia w zmianie religii skrytykowała Maroko i Libię:

[o Maroko]  112.  The Committee notes with regret the shortcomings in the observance  of article  18 of the  Covenant, in  particular the  restrictions affecting the Baha’i right to  profess and practise their belief and limitations on inter- religious marriage.   Concern  is also  expressed at  the impediment  placed upon the freedom to change one’s religion.

[o Libii] 135.  Another  area of concern is that of  freedom of religion.  The  severe punishments  for heresy  (which are  said not  to  have  been used)  and the restrictions on the right to change religion appear  to be inconsistent with article  18 of  the  Covenant.

Tym samym jesteśmy gotowi do podjęcia procesu o uznanie wystąpienia z kościoła przez sąd powszechny!